Stare Osiedle to teren położony w południowej części Koszęcina, którego zabudowa została zapoczątkowana w pierwszych latach po przynależeniu Śląska do Polski. Było to także w Koszęcinie zapoczątkowanie budownictwa murowanego na większą skalę. Wprawdzie, poprzednio stało w Koszęcinie kilka domów murowanych dla pańszczyźnianych wyrobników, tak zwane czworaki, lub okazalsze, wybudowane przez bogatszych rzemieślników lub kupców, a przeważnie przez Żydów.
Po I wojnie światowej, gdy Koszęcin znalazł się w polskich granicach, a dokładniej w roku 1925, powstała w Koszęcinie Spółdzielnia Budowy Osiedla (od tej nazwy ten kompleks zabudowy nazywano „Osiedle"). Założycielem tej Spółdzielni był ówczesny Naczelnik Gminy Antoni Gawlik. Wystarał się w Urzędzie Wojewódzkim o pożyczkę w wysokości 54.500 zł ze spłatą w ciągu 35 lat. Od księcia Hohenlohego wykupił potrzebną ziemię i wybudował pierwszych 10 domków. By uzyskać budynek, chętny, przystępował do Spółdzielni, wpłacał 800 zł, a resztę spłacał ratami kwartalnymi. Początkowo miejscowi mieszkańcy z obawą przystępował i do Spółdzielni. Była jednak w Koszęcinie grupa, tak zwanych, „Uchodźców"*, z terenów, które po plebiscycie powstały w granicach Niemiec i oni chętniej korzystali z tych warunków.
Pierwszy obszar budowy Osiedla, to początek obecnych ulic Chopina, Damrota, Nowej i Dworcowej, a później Mickiewicza, Krótkiej i K. Mańki.
W latach 30-tych XX wieku ruszyła budowa w górnej partii tego terenu czyli w obrębie obecnych ulic Św. Wawrzyńca i Kopernika. Stanęło także kilka domów w pobliżu istniejącej wtedy cegielni i przy obecnej dziś ul. Sobieskiego. Zabudowa na zboczu wzniesienia nastąpiła po II wojnie światowej, gdy korzystano już z lepszego sprzętu budowlanego. Do wybuchu II wojny światowej na opisywanym terenie wybudowano 61 domów, tak przy udziale Spółdzielni, jak i prywatnie.
Wojna i okupacja niemiecka wstrzymała rozpęd budownictwa indywidualnego nie tylko „Osiedla", ale i całego Koszęcina.
Ponowny rozmach budowy nastąpił po połowie lat 50-tych ubiegłego wieku, w przeważającej mierze w stronę zachodnią, a wynikało to z powodu rozprzedaży na działki budowlane pewnego dużego gospodarstwa rolnego. Gęstym skupiskom zabudowy zostały nadawane przypadkowe nazwy ulic, które były sukcesywnie elektryfikowane i utwardzane, a po roku 2000 nawet skanalizowane.
Powoli zatraca się używanie nazwa „Osiedle", gdyż na określenie miejsca zamieszkania jego mieszkańca, byłoby to określenie mało precyzyjne.
Franciszek Janeczek
Po I wojnie światowej, gdy Koszęcin znalazł się w polskich granicach, a dokładniej w roku 1925, powstała w Koszęcinie Spółdzielnia Budowy Osiedla (od tej nazwy ten kompleks zabudowy nazywano „Osiedle"). Założycielem tej Spółdzielni był ówczesny Naczelnik Gminy Antoni Gawlik. Wystarał się w Urzędzie Wojewódzkim o pożyczkę w wysokości 54.500 zł ze spłatą w ciągu 35 lat. Od księcia Hohenlohego wykupił potrzebną ziemię i wybudował pierwszych 10 domków. By uzyskać budynek, chętny, przystępował do Spółdzielni, wpłacał 800 zł, a resztę spłacał ratami kwartalnymi. Początkowo miejscowi mieszkańcy z obawą przystępował i do Spółdzielni. Była jednak w Koszęcinie grupa, tak zwanych, „Uchodźców"*, z terenów, które po plebiscycie powstały w granicach Niemiec i oni chętniej korzystali z tych warunków.
Pierwszy obszar budowy Osiedla, to początek obecnych ulic Chopina, Damrota, Nowej i Dworcowej, a później Mickiewicza, Krótkiej i K. Mańki.
 |
| na budowie domu przy ul. K.Mańki 1, własność A.Smyk |
Wojna i okupacja niemiecka wstrzymała rozpęd budownictwa indywidualnego nie tylko „Osiedla", ale i całego Koszęcina.
Ponowny rozmach budowy nastąpił po połowie lat 50-tych ubiegłego wieku, w przeważającej mierze w stronę zachodnią, a wynikało to z powodu rozprzedaży na działki budowlane pewnego dużego gospodarstwa rolnego. Gęstym skupiskom zabudowy zostały nadawane przypadkowe nazwy ulic, które były sukcesywnie elektryfikowane i utwardzane, a po roku 2000 nawet skanalizowane.
Powoli zatraca się używanie nazwa „Osiedle", gdyż na określenie miejsca zamieszkania jego mieszkańca, byłoby to określenie mało precyzyjne.
Franciszek Janeczek
*Uchodźca - osoba, która opuściła teren niemiecki po Plebiscycie w 1921 r. w obawie przed represjami, jaki Niemcy stosowali (..brak tekstu)
żródło: Echo Gminy Koszęcin nr 2/2012
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz