niedziela, 21 lutego 2016

Koszęcin i jego Mieszkańcy. Emil Owczarek.

Na marginesie tematu "Pieszo dookoła Polski 1936 - 2016" pojawia się wiele innych interesujących wątków. Dzisiaj zainspirowany artykułem prasowym wpis wspomnieniowy poświęcony jednemu z dawnych mieszkańców. Powstał dzięki przesłanym przez panią Aleksandrę Kroczak materiałom i wspomnieniom, które dotyczą Jej dziadka, Emila Owczarka.


Emil Owczarek urodził się w Wierzbiu w 1903 roku.


 

Zawód kołodzieja (stelmacha) zdobył po nauce u mistrza Franza Speera w Boronowie, u którego praktykował przez ponad trzy lata. Świadectwo egzaminacyjne otrzymał 25 czerwca 1921 roku.



Do Koszęcina przeprowadził się w 1927 roku na zaproszenie księcia Hohenlohe, który szukał i sprowadzał rzemieślników. Prowadził wówczas zakład kołodziejski przy ulicy Boronowskiej.

W 1929 roku ożenił się z Józefą, z domu Masoń, która pochodziła z Rusinowic.
 


Młode małżeństwo otrzymało dom i działkę przy obecnej ulicy Ligonia 16, dokąd przeniesiony został także zakład kołodziejski. W domu obok mieszkał kowal Wiora z rodziną.



Państwo Owczarkowie doczekali się czwórki dzieci. Na rodzinnej fotografii sportretowani zostali kolejno od lewej: Józefa, powyżej najstarszy syn Pius, młodszy Jan, poniżej najmłodsza córka Maria (po mężu Mucha), obok z kokardą Anna (po mężu Potempa) i Emil Owczarek.


Fotografia wykonana została w zakładzie Foto-Wichary przy Hauptstrasse 14 
(Głównej, obecnej Powstańców Śląskich). 



Przed wojną Emil Owczarek zamówił obraz malowany z tej fotografii, który jest do dzisiaj cenną pamiątką rodzinną.



W latach międzywojennych Emil Owczarek należał do Katolickiego Stowarzyszenia Mężczyzn w Koszęcinie.  Wraz z innymi członkami KSM wziął udział w rekolekcjach, które odbyły się w kościele na Trójcy w sierpniu lub wrześniu 1936 roku. Prowadzącym był znany ówczesny rekolekcjonista, franciszkanin, ojciec Ansgary - Tomasz Malina. 


Emil Owczarek siedzi na trawie pierwszy z lewej. W drugim rzędzie pośrodku siedzą: proboszcz koszęcińskiej parafii ksiądz Walter Gąska (piąty od lewej), obok niego ojciec Ansgary (piąty od prawej) oraz jeszcze jeden kapłan (wikary? czwarty od prawej)
Z uwagi na niewielką odległość zapewne nie raz odwiedzał też Częstochowę. Z takiego wyjazdu rowerowego zachowało się pamiątkowe zdjęcie z 1939 roku.





Emil Owczarek był członkiem organizacji zrzeszających rzemieślników - koszęcińskiego Stowarzyszenia Kupców i Rzemieślników, które działało od 1880 roku,  a w czasach powojennych należał do Okręgowego Cechu w Lublińcu.


W powiatowym cechu rzemiosł Emil Owczarek trzykrotnie pełnił funkcje w zarządzie.

   Lubliniecki Cech w obecnym kształcie został powołany na Walnym Zgromadzeniu w dniu 27 grudnia 1956 roku. Wybrano Zarząd Cechu, który ukonstytuował się następująco: Starszy Cechu – Józef Spałek, I Podstarszy – Alojzy Hruzik, II Podstarszy – Emil Owczarek, Sekretarz – Alojzy Matusek, Skarbnik – Wiktor Grabiński, opiekun młodzieży – Jan Pieprzyca. Pierwszym kierownikiem biura Cechu, które mieściło się przy ul. Lompy 12 był Wiktor Płachetka, który prowadził również księgowość Cechu, natomiast 10 stycznia 1957 roku jako pracownik administracyjny i kasjer została zatrudniona Dorota Mizgalska. Kierownik Płachetka i jego następca Hasny pracowali łącznie tylko pół roku.
1 lipca 1957 roku kierownictwo biura objął Stanisław Komendziński, który pracował aż do nagłej śmierci w dniu 16 sierpnia 1963 roku. 

    W listopadzie 1957 roku poświęcony został sztandar rzemieślników w Koszęcinie, który odtąd znajduje swoje stałe miejsce w kościele parafialnym.



   Walne Zgromadzenie z 31 marca 1958 roku wybrało nowy skład Zarządu: Starszy Cechu – Józef Spałek, I Podstarszy – Emil Owczarek, II Podstarszy – Gerard Myrcik, Skarbnik – Wiktor Grabiński, Sekretarz – Teofil Lizurek, członek Zarządu – Jan Pieprzyca.

     Walne Zgromadzenie w dniu 31 marca 1959 roku wybrało nowy Zarząd w składzie: Starszy Cechu – Jan Pieprzyca, I Podstarszy – Emil Owczarek, II Podsarszy – Bolesław Wróbel, Skarbnik – Wiktor Grabiński, Sekretarz – Edward Barwicki, członek Zarządu – Zygmunt Pabiasz.   
www.cechlubliniec.hg.pl

Za wybitne zasługi w pracy społecznej i zawodowej został uhonorowany dyplomem Zarządu Izby Rzemieślniczej w Katowicach przyznanym przy okazji Święta Pracy 1 Maja 1959 roku.

 

Emil Owczarek zmarł w 1984 roku, pochowany został na koszęcińskim cmentarzu. Spoczywa we wspólnym grobie z żoną Józefą i synem Piusem. W ostatnią drogę odprowadzali go przedstawiciele cechu i rzemieślniczej braci z pocztem sztandarowym i orkiestrą. 


  





Serdecznie dziękuję pani Aleksandrze Kroczak za udostępnione rodzinne pamiątki oraz ich opisy .

Zachęcam Koszęcinian do przysyłania wspomnień o swoich bliskich. Często do pamiątek, które posiadacie potrafię dołożyć jeszcze coś nowego :)


Pozostałe źródła wykorzystane w opracowaniu:
www.digitalsilesia.pl
www.cechlubliniec.hg.pl
Jan Myrcik, Krótka historia koszęcińskiego rzemiosła

wtorek, 16 lutego 2016

Rekolekcje męskie 1936 - cd

Pani Aleksandra Kroczak przysłała zdjęcie z rekolekcji męskich z 1936 roku, o których wspominał Gość Niedzielny z września 1936r. https://web.facebook.com/permalink.php?story_fbid=480747458778306&id=208152666037788

Zdjęcie z półzamkniętych rekolekcji Katolickiego Stowarzyszenia Mężczyzn w Koszęcinie.
w drugim rzędzie od dołu siedzi ksiądz proboszcz Walter Gąska (piąty z lewej), obok niego rekolekcjonista (piąty od prawej).

Po lewej stronie rekolekcjonisty czyli czwarty od prawej siedzi jeszcze jeden ksiądz. Czy to był może koszęciński wikary? Rekolekcje prowadził franciszkanin ojciec Ansgary Tomasz Malina, w tym czasie gwardian klasztoru w Wieluniu.
Wrzesień lub sierpień 1936.
 

Pani Aleksandra wskazała na fotografii swojego dziadka Emila Owczarka (siedzi na trawie pierwszy od lewej) . 


Emil Owczarek przez wiele lat mieszkał i pracował w Koszęcinie. Z zawodu był kołodziejem. Po wojnie należał do zarządu Cechu Rzemiosł w Lublińcu, gdzie pełnił funkcję podstarszego.
Z ciekawostek Emil Owczarek, kołodziej, w 1928 roku otrzymał pozwolenie na broń (browning). 


Kto jeszcze rozpoznaje uczestników tych rekolekcji? A może ktoś ma pamiątki związane z działalnością koszęcińskiego Katolickiego Stowarzyszenia Mężczyzn lub Akcji Katolickiej?




niedziela, 14 lutego 2016

historia koszęcińskich harcerzy - kwerenda

Druh Bartek Zbączyniak podjął się opracowania historii lublinieckich harcerzy. Drużyny koszęcińskie od początku należały do lublinieckiego hufca, więc polecam Waszej uwadze i pamięci stronę www.lubliniec.zhp.pl/historia/




Druh Bartek prosi także rodziny harcerzy przedwojennych oraz harcerzy powojennych o kontakt oraz o udostępnienie pamiątek, zdjęć i dokumentów. 

Przy okazji warto sobie przypomnieć o początkach działalności koszęcińskich drużyn:
Po uprzednim zapoznaniu młodzieży z założeniami tej organizacji, dnia 15 kwietnia 1927 roku została zatwierdzona w Koszęcinie drużyna harcerzy, a jej drużynowym mianowano Bronisława Pauzę. Harcerze na bohatera drużyny wybrali sobie wielkiego wodza narodu Tadeusza Kościuszkę.
Więcej w notce sprzed dwóch lat:  wpis z okazji 87 rocznicy powstania koszęcińskiej drużyny harcerskiej.

poniedziałek, 1 lutego 2016

Koszęcin (i okolice) 1936 - luty

Nr 39
Lustracja Oddziałów Młodzieży Powstańczej.
W związku za mającymi się odbyć walnymi zebraniami OMP w powiecie lublinieckim przeprowadzi zarząd powiatowy OMP lustrację oddziałów w czasie od 9 do 23 lutego według następujące planu: 9 bm - Strzebiń, Dyrdy, Zielona, Kalety, Solarnia, Lisów; 16 bm – Rusinowice, Koszęcin, Brusiek; 23 bm – Steblów, Kochcice, Herby, Boronów.

Nr 40
Wykrycie sprawców kradzieży zboża.
W grudniu ub r i w styczniu br skradziono ze stodoły właścicielki majątku Franciszki Burgundowej w Cieszowej większą ilość różnego zboża i mieszanki. W wyniku dochodzeń wykryła policja sprawców w osobach: Jana Mrozka, Teodora Pyki i Augusta Lenarta z Cieszowej, którym odebrano jeszcze 200 kg żyta i 200 kg złomy. Przeciw sprawcom sporządzono akt oskarżenia.

Nr 40
Złodzieje w restauracji dworcowej.
W nocy na 7 bm włamali się nieprzytrzymani dotychczas sprawcy przez okno do restauracji dworcowej w Strzebiniu, skąd skradli 9 butelek wina, butelkę koniaku i likieru oraz większą ilość różnych papierosów, szprotów, kiełbasy i czekolady.


Dworzec w Strzebiniu w budowie           źródło: www.bazakolejowa.pl 
Otwarcie linii kolejowej Strzebiń - Woźniki  01.08.1932r.
źródło: http://old.timer.pl/kolej/galeria.html

Nr 42
Koło NChZP w Sadowie odbyło ostatnio walne zebranie, które zagaił prezes kierownik Ligendza. Sprawozdania wykazały, że działalność Koła w roku sprawozdawczym mocno wzrosła. Wybrano następnie nowe władze Koła w następującym składzie: pp. (ponownie wybrani) przewodniczący kier Ligendza, sekretarz Karol Maroń oraz skarbnik Jan Kupczyk. Do komisji rewizyjnej weszli: pp Opiela Piotr, Wiora Franciszek oraz Blach Augustyn. Pod koniec zebrani omówili sprawy organizacyjne Koła.

Nr 45
Walne zebranie Związku Powstańców Śląskich w Sadowie zagaił prezes grupy miejscowej p Pawełczyk. Po wysłuchaniu przez obecnych szczegółowych sprawozdań dokonano wyboru nowych władz. Do zarządu weszli: pp Pawełczyk T prezes, Zgoda E, Maroń K, Bednarek M, Zimoń J i Klink Fr jako członkowie zarządu. Ławnicy: pp Sabok Fr, Kolaczuch J, Kaniut J. Do komisji rewizyjnej weszli: pp Kandzia J, Prudza Fr i Wencel.

Nr 49
Walne zebranie OMP.
16 bm obyło się w Rusinowicach walne zebranie OMP, po złożeniu sprawozdania przez ustępujący zarząd wybrano nowy Zarząd, w skład którego weszli: pp Kamoczyk, Molenda, Wojsa, Gansiniec, Sowa, Zymela, Pieprzyca. Nowo wybranemu zarządowi złożył życzenia owocnej pracy w imieniu zarządu powiatowego p Fuhrmann. Tego samego dnia odbyło się walne zebranie OMP Brusiek. Zebraniu przewodniczył p Hurny, który przeprowadził wybór nowego zarządu, w skład którego weszli: pp Bambynek, Urbańczyk, Cieślik, Potempa, Urbańczyk W i kierownik szkoły p Orzechowski jako opiekun. Przemówienie na temat ideologii Młodzieży Powstańczej wygłosił sekretarz powiatowy p Hurny.

Nr 61
Wyprawa po wódkę.
W nocy na 28 bm włamali się nieznani dotychczas sprawcy, wyłamawszy 1 skrzydło okna, do restauracji M Michalcowej w Koszęcinie, gdzie skradli większą ilość wódek.



Wieści z okolicy Koszęcina wycinki prasowe z gazety POLSKA ZACHODNIA z lat 1927 – 1939, Kalety 2011, Wybór i opracowanie: Piotr Kalinowski,